قانون پولشویی۱ نوشته: محمد رسولی

در چند دهه اخیر، اقتصاد جهانی با پدیده پولشویی و آثار مخرب آن بر اقتصاد کشورها مواجه شده است. با وجودی که این پدیده یکی از معضلات اساسی در اغلب نظام های حقوقی و اقتصادی است متاسفانه شناخت اکثر مردم و حتی بسیاری از افراد تحصیل کرده نیز، نسبت به آن بسیار اندک است.

پدیده پولشویی آثار زیان بار اقتصادی، اجتماعی و سیاسی قابل توجهی برای جوامع به همراه دارد که از آن جمله می توان به آلوده شدن و بی ثباتی بازارهای مالی، بی اعتمادی مردم به نظام مالی، تغییرات جبری و ناخواسته در تقاضای پول و تغییر شدید در نرخ بهره و در نتیجه انتقال پیش بینی نشده سرمایه بین کشورها ،تضعیف بخش خصوصی قانونی، شکست برنامه های خصوصی سازی کشورها و …. اشاره کرد.

در دو دهه اخیر با توجه به گسترش سریع پولشویی و تبدیل شدن به پدیده ای بین المللی، قوانین و پیمان نامه هایی برای مبارزه با پولشویی شکل گرفته است.در ایران نیز قانون مبارزه با پولشویی مشتمل بر دوازده ماده و هفت تبصره در بهمن ماه ۱۳۸۶ تصویب شد.

بصورت منسجم و با زبانی ساده به بررسی موضوع پولشویی می پردازیم که عبارتند از:

مفهوم پولشویی و تاریخچه آن

مراحل فرایند پولشویی و آثار مخرب آن

روش های ارتکاب پولشویی

اوصاف جرم پولشویی

اقدامات بین المللی در خصوص مقابله با پولشویی

پولشویی در حقوق ایران

مفهوم پولشویی و تاریخچه آن

پولشویی واژه ای است که اکثر مخاطبین این نوشتار به دفعات دررسانه ها و وسایل ارتباط جمعی در مورد آن شنیده اند.

اما نبود تعریف جامع از آن باعث ایجاد دیدگاه های متفاوت از این پدیده شده است. جرم انگاری این عمل و ارتباط آن با اقتصاد و علوم مالی، سیاست، حکومت و …. باعث شده است که این جرم یکی از مباحث حائز اهمیت حقوق جزا قلمداد شود.

نگاهی گذرا به تعاریف مطروحه از سوی حقوق دانان داخلی و خارجی، جرم شناسان، حتی اقتصاددانان و همچنین قوانین ملی در برخی از کشورها و اسناد بین المللی مربوطه، بیانگر فقدان اجماع واحد پیرامون تعریف پولشویی می باشد. آنچه که امروزه پولشویی نامیده می شود معادل فارسی اصطلاحی انگلیسی موسوم به  money laundering   می باشد. در خصوص اینکه کدام یک از معادل های فارسی برای این اصطلاح مناسب تر است، بین حقوق دانان وحدت نظر وجود ندارد. برخی اصطلاح(( پاک نمایی )) را به کار می برند، برخی دیگر واژه (( تطهیر)) را مناسب می دانند. اما در نظام حقوقی ایران قانون گذار عنوان (( پولشویی)) را در قانون مصوب انتخاب نموده است. لذا در این نوشتار نیز به تبعیت از قانون گذار از این واژه استفاده شده است.در فرهنگ لغت حقوقی     در مورد واژه پولشویی آمده است:(( واژه ای که برای توصیف سرمایه گذاری یا انتقالات دیگر پول ناشی از قاچاق، تجارت مواد مخدر و منابع نامشروع دیگر به کانال های قانونی به کار می رود به گونه ای که منشاء اولیه آن کشف نشود)). این تعریف، صرفاً پول ناشی از اعمال مجرمانه را مورد توجه قرار داده و شامل اموال و اشیاء  دیگر به دست آمده از این گونه اعمال نمی گردد.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *