آئین نامه اجرایی قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست
ماده ۱- محور و اساس حمایت ها و اقدامات اجرایی موضوع این آئین نامه عبارت است از ایجاد امنیت اجتماعی و اقتصادی و فراهم کردن زمینه ها و موجبات عادی سازی زندگی زنان و کودکان بی سرپرست موضوع ماده ۲ قانون تامین زنان و کودکان بی سرپرست که از این پس در این آئین نامه به اختصار قانون نامیده می شود.
ماده ۲- کودکان بی سرپرست مشمول قانون با هماهنگی نیروی انتظامی مورد شناسایی قرار می گیرند و پس از تحقیقات اولیه و طی مراحل قانونی از طریق مراجع ذی صلاح قضایی به سازمان بهزیستی کشور معرفی می شوند.
تبصره- درموارد اضطراری به منظور حفظ سلامت کودکان، واحدهای بهزیستی اساساً کودکان کمتر از هفت سال را با رعایت ضوابط، پذیرش موقت می کنند و متعاقب آن مدارک و گزارش های لازم را به مراجع ذی صلاح قضایی ارسال و اعلام می کنند.
ماده ۳- مشمولان موضوع مواد ۳ و ۶ قانون، همچنین مشمولانی که در نتیجه اقدامات حمایتی و خدماتی و تسهیلات دریافتی به تشخیص مددکاران و تایید مدیران مسئول، توانایی لازم را برای گذراندن زندگی عادی و خوداتکایی کسب کرده باشند، از شمول اقدامات حمایتی خارج می شوند و مجاز به استفاده از حمایت های موضوع این آیین نامه نیستند.
ماده ۴- اقدامات اجرایی به منظور ایجاد حمایت های اجتماعی و اقتصادی از زنان و کودکان بی سرپرست عبارتند از:
الف- خدمات آموزشی و تربیتی در سطوح آمادگی و پیش دبستانی تا تحصیلات عالی.
ب- خدمات حرفه آموزی و آموزش های فنی و حرفه ای.
ج- خدمات کاریابی و اشتغال.
د- مددکاری ، مشاوره و راهنمایی.
ه- نگهداری و مراقبت از افراد نیازمند به ویژه کودکان و سالمندان، متناسب با نیازها و شرایط سنی و جنسی و اجتماعی هر فرد یا خانواده تحت پوشش به صورت مستقیم و غیر مستقیم تا حصول اطمینان از بازتوانی و خوداتکایی کامل آنان توسط سازمان بهزیستی کشور و سازمان بهزیستی استان ها.
تبصره ۱- پسران بی سرپرست تا رسیدن به سن قانونی موضوع ماده ۷۹ قانون کار و دختران بی سرپرست تا زمانی که ازدواج نکرده باشند، مشمول پذیرش در واحدهای نگهداری شبانه روزی می شوند.
تبصره ۲- دختران بی سرپرستی که واجد شرایط پذیرش در واحدهای شبانه روزی نباشند، بنا به تشخیص سازمان بهزیستی از حمایت های موضوع ان آئین نامه بهره مند می شوند.
تبصره ۳- به منظور جلوگیری از جدایی فرهنگی و اجتماعی کودک از فرهنگ بومی خود و فراهم شدن زمینه بازگشت به خانواده و اجتماع، حتی الامکان کودکان بی سرپرست در شهرهای محل تولد یا شهرهای همجوار پذیرش و نگهداری می شوند و در صورتی که در بدو پذیرش، والدین یا بستگان کودک شناسایی شوند، به منظور پیشگیری از ورود کودکان به واحد های شبانه روزی و حفظ نهاد خانواده در صورت نیاز، نسبت به ارائه حمایت های مالی، فرهنگی و اجتماعی طبق ضوابط و آیین نامه های مربوط اقدام می شود.
تبصره۴- شرایط خانواده های داوطلب واجد شرایط و نحوه نگهداری آن ها براساس دستورالعمل اجرایی مورد عمل سازمان بهزیستی کشور تعیین می شود.
ماده ۵- پرداخت های غیر مستمر، ناظر بر فراهم ساختن و تهیه امکانات، ابزار و وسایل حرفه ای، کار و اشتغال، تامین هزینه های کارآموزی و آموزش های فنی و حرفه ای، پرداخت سرمایه کار و تامین هزینه های تشکیل خانواده و ازدواج به تناسب شرایط و توانایی های جسمی، اجتماعی و اقتصادی مشمولان است که سالانه درحد اعتبارات مصوب در برنامه های مربوط توسط سازمان بهزیستی کشور و سازمان های بهزیستی استان ها به مشمولان نیازمند و واجد شرایط اختصاص می یابد.
تبصره- مستمری ماهانه خانواده هایی که از سرمایه کار و اشتغال و ابزار و وسایل کار استفاده می کنند، حداکثر پس از شش ماه از تاریخ استفاده، قطع می شود.
ماده ۶- میزان و مدت پرداخت های مستمر به ترتیب زیر تعیین می شود:
الف- مستمری ماهانه:
- افرادی که به تنهایی زندگی می کنند و خانواده های دو نفره، حداکثر ۳۰% حداقل مستمری ماهانه مشمولان قانون استخدام کشوری در هر سال.
- خانواده های سه نفره، حداکثر ۳۵% حداقل مستمری ماهانه مشمولان قانون استخدامی کشور در هر سال.
- خانواده های چهار نفره، حداکثر۴۰% حداقل مستمری ماهانه مشمولان قانون استخدامی کشور در هر سال.
- خانواده های پنج نفره و بیش تر، حداکثر۵۰% حداقل مستمری ماهانه مشمولان قانون استخدامی کشوری در هر سال.
تبصره- کلیه پرداخت های یاد شده به صورت نقدی و حتی المقدور توسط سیستم بانکی با توجه به اعتبارات دستگاه پرداخت کننده تا حداکثر میزان تعیین شده، انجام می شود.
ب- هزینه تحصیلات:
هزینه تحصیلات برای هر یک از دانش آموزان و دانشجویان خانواده های تحت حمایت، حداکثر معادل ۵۰۰۰ ریال در ماه تعیین می شود.
ج- حق سرانه بیمه خدمات درمانی:
حق سرانه بیمه خدمات درمانی برای هریک از زنان و کودکان بی سرپرست معادل رقم مصوب هر ساله از محل اعتبارات موضوع ماده ۱۴ قانون بیمه همگانی خدمات درمانی کشور، مصوب ۱۳۷۳، در اختیار کمیته امداد خمینی (ره) قرار می گیرد. کمیته یاد شده موظف است کلیه خانواده ها و افراد مشمول این آیین نامه را تحت پوشش بیمه خدمات درمانی در آورد.
د- هزینه نگهداری:
بخشی از هزینه نگهداری و مراقبت از کودکان بی سرپرست و زنان سالمند مشمول، در مراکز نگهداری شبانه روزی غیر دولتی، همچنین مراکزی که به شکل هیئت امنایی اداره می شوند، به صورت سرانه توسط سازمان بهزیستی تامین و پرداخت می شود. سازمان بهزیستی موظف است اولویت امر نگهداری افراد مشمول را در میان خانواده های داوطلب واجد صلاحیت فراهم کندو شرایط را با پرداخت هزینه سرانه نگهداری تعیین شده رعایت نماید و گسترش دهد.
تبصره۱- هزینه نگهداری و مراقبت از مشمولان نیازمند در مراکز نگهداری وابسته به سازمان بهزیستی، کماکان از محل اعتبارات جاری این سازمان در برنامه های ذیربط تامین می شود و افرادی که در مراکز توانبخشی و حمایتی سازمان بهزیستی نگهداری می شوند، مشمول پرداخت های فوق قرار نمی گیرند.
تبصره۲- اقدام به تامین مسکن مشمولان نیازمند در قالب سیاستها و اقدامات حمایتی دولت با استفاده از تسهیلات اعطایی بانکی صورت می گیرد.
ماده ۷- مبانی و میزان پرداخت مستمری های مشمولان این آیین نامه در سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره ) هماهنگ و یکسان می باشد.
ماده ۸- در شرایطی که انجام و ارائه خدمات آموزشی و نگهداری مشمولان این آیین نامه در مراکز غیر وابسته به سازمان بهزیستی اعم از بخش دولتی و غیر دولتی یا در خانواده صورت گیرد، هزینه های مربوط به صورت سرانه از محل اعتبارات مصوب سالانه سازمان بهزیستی کشور و سازمان بهزیستی استان ها پرداخت می شود.
ماده ۹- افراد و خانواده های تحت پوشش علاوه بر کسب موقعیت ها و شرایط موضوع ماده ۶ قانون، در صورت نیل به خود اتکایی و کسب توانایی لازم برای زندگی متعارف( به تشخیص مددکاران و تایید مدیران ذیربط) مجاز به استفاده از حمایت های اقتصادی و دریافت مستمری نخواهند بود.
ماده ۱۰- سازمان بهزیستی کشور و سازمان بهزیستی استان ها موظف به بررسی و تنظیم برنامه های اجرایی و ارائه و طرح آن در قالب بودجه عملیاتی سالانه پیشنهادی به سازمان برنامه و بودجه برای ایجاد تعادل لازم بین حجم و میزان فعالیت ها و اقدامات و منابع اعتباری قابل تخصیص سالانه هستند.
ماده ۱۱- سازمان بهزیستی کشور و سازمان بهزیستی استان ها موظفند ضمن اعمال نظارت مستمر و برنامه ریزی شده بر مراحل اجرایی اقدامات، گزارش اقدامات و فعالیت های انجام یافته را هر شش ماه یکبار به سازمان برنامه و بودجه ارسال کنند.
ماده ۱۲- در اجرای مواد ۷ و ۸ قانون، سازمان بهزیستی مکلف است موارد تخلف را پس از بررسی و تشخیص تخلفات به مراجعان ذیصلاح قضایی منعکس و متخلفان را با تشکیل پرونده برای اعمال مجازات های مالی مقرر در ماده ۷ قانون معرفی کند.
ماده ۱۳- وزارت امور اقتصادی و دارایی به منظور نگهداری حساب مبالغ واریزی جرایم موضوع ماده ۷ و ۸ قانون، حساب جداگانه ای بعنوان سازمان بهزیستی کشور با رعایت تبصره ۱ ماده ۷ قانون(۲) اصلاحی شماره ۳۵۳۴۳/ت۱۶۰۱۱ه- ۱۳۷۴/۱۱/۱ مصوب ۱۳۷۴/۱۰/۲۷ هیئت وزیران افتتاح می کند. مبالغ واریز شده به حساب یاد شده همچنین مشارکت های مردمی و هدایای نقدی مردم به سازمان بهزیستی در اجرای قانون، بعنوان بخشی از منابع تامین اعتبار اقدامات اجرایی قانون محسوب می شود.
(ترجیحاً مددکار زن ) خود را برای نظارت و آگاهی از وضعیت کودکان و زنان سالمند سپرده شده به خانواده های داوطلب و مراکز اعزام کند.